Co to są testy serologiczne wykrywające przeciwciała SARS-CoV2?
CO WYKRYWAJĄ?
Badania wykrywają przeciwciała SARS-CoV-2 we krwi Pacjenta
CO MÓWIĄ WYNIKI?
Wynik dodatni: przebyta lub czynna infekcja
Wynik ujemny: nie przebyto infekcji lub organizm nie wytworzył jeszcze przeciwciał
Testy serologiczne polegają na wykrywaniu określonych białek w surowicy krwi. Ludzki układ odpornościowy wytwarza przeciwciała w odpowiedzi na kontakt z różnymi czynnikami (bakteriami, wirusami), które rozpoznaje jako obce. Przeciwciała mają za zadanie rozpoznać cząsteczki na powierzchni patogenu, połączyć się z nimi i ułatwić jego eliminację z organizmu. Ponadto, pewne poziomy białek utrzymują się we krwi nawet do końca życia, by zapobiec zakażeniu tym samym drobnoustrojem w przyszłości.
W przypadku wirusa SARS-CoV-2 organizm produkuje przeciwciała skierowane tylko i wyłącznie przeciwko niemu. Ich wykrywanie w surowicy krwi może posłużyć do określenia, czy dana osoba już miała kontakt z patogenem, czy też udało jej się tego uniknąć.
W obecnej sytuacji pandemii, testy serologiczne muszą być w stanie szybko i dokładnie wykryć specyficzne przeciwciała przeciwko koronawirusowi. Jednak badania te mają pewne ograniczenia – mogą dawać fałszywe wyniki. Infekcja wirusami podobnymi do COVID-19 może spowodować, że rezultat badania będzie dodatni przy braku choroby (wynik fałszywie pozytywny). Również wykonanie testu zbyt wcześnie, gdy organizm nie zdążył jeszcze wyprodukować przeciwciał, sugeruje nieobecność zakażenia, podczas gdy w rzeczywistości ono trwa (wynik fałszywie negatywny).
PRZECIWCIAŁA W PRZEBIEGU SARS-COV-2
Najwyższe stężenie przeciwciał wszystkich klas skierowanych przeciwko SARS-CoV-2 obserwuje się po 2 -3 tygodniach od wystąpienia objawów.
Najwcześniej, bo już w ciągu kilku dni od momentu styczności z wirusem, pojawiają się przeciwciała w klasie IgM. Aby ich oznaczenie w surowicy krwi było miarodajne, powinno być wykonane minimum po 7 dniach. IgM równie szybko zanikają – już po 7 tygodniach.
Następnie po kilkunastu dniach od ekspozycji, powstają przeciwciała w klasie IgG, Najlepiej badać je w surowicy po 10-14 dniach. Ich pewne stężenie może utrzymywać się bardzo długo – na pewno więcej niż 7 tygodni, a nawet przez kilka lat.
Rodzaje testów serologicznych
Przeciwciała całkowite
Ich wynik jedynie potwierdza lub wyklucza obecność przeciwciał anty-SARS-CoV-2 w badanej próbce krwi (bez określania ich klasy, miana)
WIĘCEJTesty półilościowe
Nie tylko potwierdzają lub wykluczają obecność przeciwciał anty-SARS-CoV-2 we krwi, ale również pozwalają ocenić ich ilość w różnych klasach (oddzielnie IgM, IgG)
WIĘCEJKiedy należy wykonać testy serologiczne?
Testy serologiczne na koronawirusa skierowane są do osób które:
- chcą wiedzieć, czy miały już styczność z wirusem, szczególnie jeśli zachodzi podejrzenie, że były w kontakcie z osobą zakażoną,
- mogą przechodzić infekcję SARS-CoV-2 bezobjawowo, czyli tzw. cisi nosiciele wirusa,
- w przeszłości przebyły infekcję z objawami z układu oddechowego, której przyczyną mógł być wirus COVID-19, ale nie wykonywały w jej trakcie żadnych badań.
Dodatkowe zastosowanie badania przeciwciał znajdują w określaniu, jaka część osób w populacji miała już kontakt z COVID-19. Takie informacje są niezwykle cenne dla specjalistów epidemiologów, gdyż umożliwiają śledzenie rozprzestrzeniania się wirusa w populacji.
Należy wspomnieć, że badania przeciwciał nie są przeznaczone dla osób, u których występują objawy choroby (kaszel, duszność, gorączka, utrata smaku lub/i węchu). Z racji tego, że mogą dać fałszywie dodatnie lub ujemne wyniki, na ich podstawie nie powinno podejmować się decyzji o obejmowaniu kogoś izolacją lub leczeniem. Do potwierdzania lub wykluczania aktywnej choroby COVID-19 wykorzystuje się tylko testy genetyczne PCR.